VELUWE - Fietsen in ruige delen van het bos wordt steeds populairder. Tegelijkertijd groeit de irritatie onder boswachters over het gebruik door mountainbikers van wildwissels. Die ‘paden’ zijn voorbehouden aan het wild.
Tegenstrijdige belangen van mountainbikers en natuurbeheerders zorgen over en weer voor de nodige frustraties. Sommige ATB’ers fietsen bij voorkeur over smalle paadjes. Fout, vinden de boswachters. Zij willen de bosfietsers juist weren van wildwissels, omdat zij gevaar vrezen voor bomen, planten, bloemen en dieren. De ‘wildfietsers’ staan moederziel alleen, want de wielervereniging sluit zich aan bij de boswachters.
Bospaden die van de ene op de andere dag worden versperd door een stapel omgekapte bomen. Het zorgt voor veel ergernis bij Michael Petersen, al jaren verwoed mountainbiker.
Hij is lid van wielervereniging Noordwest Veluwe maar spreekt op persoonlijke titel. Veel mountainbikers delen zijn frustratie, weet hij. De smalle paadjes - ‘singletracks’ - zijn favoriet bij mountainbikers. ‘In het verleden zijn hier afspraken over gemaakt met de gemeente en Natuurmonumenten.’ Dat hield in dat de paden dwars door bosvakken bij voorkeur werden gemeden, brandgangen en smalle paden langs wegen mochten wél. ‘Maar nu worden veel paden ineens zonder meer dichtgegooid.’
Dat zijn wildwissels, geen paden, stellen Roel Janssen, boswachter van Harderwijk, en Nico Nelis, boswachter Noordwest Veluwe van natuurmonumenten. ‘Maar als je daar vijftig tot honderd keer overheen rijdt, is het inderdaad een pad geworden. Het dichtgooien van wissels is ook niet wenselijk, maar we moeten wat. We hebben wel eens bordjes neergezet bij heel kwetsbare wissels, maar die werden gewoon weer weggehaald. Als je wilt optreden, moet je kunnen aantonen dat iets geen pad is. En prikkeldraad is ook geen optie.’
Ongeveer drie jaar geleden hebben de boswachters contact gezocht met de wielervereniging omdat het ATB’en een ‘ongebreidelde vlucht’ nam. ‘Ze gingen overal dwars doorheen. Daar werd dan tegen opgetreden en dat gaf over en weer veel irritatie.’ Om de bikers tegemoet te komen, werd afgesproken dat de boswachters door de vingers zouden kijken als de ATB’ers paadjes langs hoofdpaden pakten. Een pad dwars door een bosvak of een wildwissel bleef verboden terrein. Want iedereen heeft toegang tot het bos, maar er geldt wel een aantal huisregels. ‘En een daarvan is dat vrij wandelen (en hier ook fietsen) is toegestaan op de reguliere paden.’ ATB’ers hebben er geen idee van wat ze in het bos vernielen, veronderstellen Janssen en Nelis. Zoals het wegschrikken van wild en het kapotrijden van de vegetatie, waardoor erosie ontstaat.
Juist al die omgekapte bomen die plotseling al jaren in gebruik zijnde routes blokkeren, zorgen voor onbegrip bij fietsers, zegt Petersen. ‘Je mag ergens niet rijden omdat daardoor het bos vernield zou worden. En ziet dan korte tijd later plotseling allemaal gekapte bomen liggen. Bovendien, met groot materieel door het bos gaan, geeft ook verstoring. Voor een buitenstaander is zoiets echt niet te begrijpen. Die denkt: zij vernielen meer dan wij.’
‘We kappen niet zomaar wat, ons beheer heeft een wettelijke basis. Daarbij komt dat wij vaak klachten krijgen over mountainbikers van andere recreanten’, zeggen de boswachters. ‘Er zitten ook goeden bij, maar de mentaliteit en het gedrag van sommige ATB’ers is het probleem. Sommigen fietsen zelfs met een snoeimes op zak. Zo gedraag je je niet, dan ontneem je een ander de belevingswaarde van het bos. Je hebt rekening te houden met een ander en met de natuur. Zij zijn alleen met hun hobby bezig, wij proberen het geheel bij elkaar te houden’, aldus Janssen en Nelis.
‘Wij willen ook van het bos genieten’, stelt Petersen. Door paden dicht te gooien, vergroot je het probleem, denkt hij, want de sport is de laatste jaren heel populair geworden en je weerhoudt mensen er niet van in het bos te fietsen. ‘Je kunt beter een paar paden openhouden voor mountainbikers. Anders krijg je juist dat overal paden ontstaan.’ Hij heeft niet de intentie de boswachter de boom in te jagen, zegt hij, maar het bos is van iedereen. ‘Er moeten zoveel mogelijk mensen kunnen blijven genieten van het bos. Daar horen ook mountainbikers en bijvoorbeeld paardrijders bij. Daarover moet je communiceren en afspraken maken, zodat niemand zich aan elkaar hoeft te storen. Want niet iedereen zal daar goed mee omgaan.’
‘Vergelijk het met de snelweg. Wie harder dan 120 kilometer per uur rijdt, kan ook een boete krijgen. Ik hoop alleen niet dat ik over tien jaar alleen nog maar tegen hekken aanfiets omdat alles is afgezet.’
‘Niet alles hoeft overal te kunnen’, vinden Nelis en Janssen. ‘We hebben wandel-, fiets-, ruiter- en aangespannen paden, trimbanen, recreatieterreinen, picknickbankjes en papierbakjes. Het houdt een keer op.’
‘Met de ondergrond hier kun je geen ATB’route aanleggen. Wij willen echt niet alle mountainbikers het bos uithebben. Maar dan moeten ze wel hun gedrag verbeteren, in het belang van de natuur en andere natuurliefhebbers.’
Copyright © 2005 De Stentor - alle rechten voorbehouden
