Identiteit mountainbiken onder druk?

,,We hebben dit gedaan om een reactie uit te lokken, want nergens staat omschreven dat je niet met een dergelijke fiets mag meedoen'', verklaarde Ten Tusscher, die daarmee aangaf hoe gebrekkig en summier het technisch reglement voor MTB-wedstrijden is en tot welke excessen en wedstrijdvervalsing dat kan leiden. ,,Als je zou willen, kun je zelfs met een ligfiets meedoen. Ook staat bij de UCI niet omschreven wat voor een soort stuur je bij een MTB-race moet gebruiken. Dat is toch te gek voor woorden. Hiermee verkwanselen ze het mountainbiken volledig. Straks rijdt er een allegaartje van fietsen rond en heeft het niets meer met mountainbiken te maken. Hopelijk leidt onze actie tot veel discussie en gaan ze bij de UCI inzien waar ze mee bezig zijn.'' Jan Weevers, renner en lid van de MTB-commissie van de KNWU, denkt er net zo over. Ook hij deed in Berlicum mee met een fiets, die nog het beste kan worden omschreven als een kruising tussen een racefiets en een mountainbike. ,,Ook ik wil een discussie op gang brengen. In het wegwielrennen en ook bij het baanfietsen omvat het technisch reglement van de UCI vele pagina's. Voor het mountainbiken bestaat de omschrijving, waar een fiets aan moet voldoen, uit slechts drie punten. Ik ben niet tegen nieuwe ontwikkelingen, maar dit slaat nergens op. Dat reglement biedt te veel ruimte, met als gevaar dat de identiteit van het mountainbiken mogelijk verdwijnt. In het verleden zag men het mountainbiken als concurrent van het veldrijden. Toen was men doodsbang, dat het veldrijden zou worden weggevaagd. Juist nu die twee sporten naast elkaar hun eigen plek hebben, lijkt het erop alsof ze toch alles op één hoop willen gooien.''
OP EIGEN HOUTJEMTB-pionier Gary Fisher heeft vorig jaar de MTB-commissie van de UCI het toestaan van 29inch wielen aangepraat en dit zeskoppige gezelschap, waar ook de Nederlander Bas de Bever deel van uitmaakt, heeft het idee klakkeloos overgenomen. De normale procedure waarin er eerst uitvoerig ruggespraak met de achterban (lees: de nationale wielerbonden, renners, coaches en sponsors) wordt gehouden, werd dus niet gevolgd. Een gang van zaken, waarover binnen de UCI ook het laatste woord nog niet is gezegd, verkaarde UCI-werknemer Gerrit Middag vorig jaar bij het WK in Lugano. Het steekt Jan Weevers dat de internationale bond niet duidelijk heeft aangegeven, waarom deze verandering is ingevoerd en welk doel men ermee voor ogen heeft. ,,Je zou verwachten dat er een overgangsjaar zou komen, waarna het idee al dan niet wordt uitgevoerd. Maar toen we ermee werden geconfronteerd, was het besluit al genomen. En als wij samen met Henk van Beusekom van de KNWU de UCI om een reactie vroegen, kregen we telkens nul op het rekwest.'' Volgens Van Beusekom zal een eventuele reglementswijziging pas in 2005 kunnen ingaan. ,,Een half jaar voor de Olympische Spelen mogen ze dit niet opnieuw aanpassen. Ik ben dus benieuwd welke gevolgen het straks in Athene heeft.''
Marcel Arntz, ex-mountainbiker en tegenwoordig uitgerekend werkzaam voor het merk Gary Fisher, denkt dat de invloed van de 29inch-wielen mee zal vallen. ,,Je hebt er alleen voordeel van op vrijwel vlakke parcoursen. Op een echte mountainbike-omloop met steile beklimmingen en moeilijke afdalingen, kun je beter 26inch-wielen (de traditionele MTB-wielen, MS) steken. Als de UCI merkt dat het nieuwe reglement niet aanslaat, zullen ze het wel weer terugdraaien'', zegt Arntz, die overigens wel vindt dat een mountainbike als zodanig herkenbaar moet blijven. ,,Om de identiteit van het mountainbiken te waarborgen, zal men beter moeten omschrijven wat een MTB-fiets is en waaraan die moet voldoen. Dat heeft men op de weg immers ook gedaan, zodat nu iedereen weet waar hij aan toe is. Ik denk dat die commissie zich helemaal niet heeft gerealiseerd, welke gevolgen hun besluit kan hebben.'' OPEN GOOIENEén van de mensen, die in de ogen van Jan Weevers cum suis weinig goed kan doen, is Bas de Bever. De Nederlandse downhiller (en tegenwoordig tevens assistent-baancoach) maakt sinds enige jaren deel uit van de MTB-commissie van de UCI. De Bever was onmiddellijk een voorstander van het besluit, om een maximale wielmaat van 29inch toe te staan. ,,Het is een voorstel dat afkomstig is van de commercie'', geeft De Bever onomwonden toe. Overigens fietst hij zelf voor Be One, één van de drie merken - naast Gary Fisher en Nishiki - die 29inch-mountainbikes in het gamma heeft opgenomen. ,,Na het betoog van Gary Fisher is er ook binnen de commissie over gediscussieerd en we hebben besloten om het reglement open te gooien. Dan zien we wel waar dat toe leidt, was onze gedachte. Het mountainbiken is altijd de formule 1 van het fietsen geweest, waarin de meeste ontwikkelingen plaatsvonden. En dat kon, omdat er weinig restricties waren. Persoonlijk vind ik dat ze het eigenlijk op de weg ook gewoon vrij moeten laten. De aard van het parcours en de omstandigheden bepalen immers welke fiets je het beste kan gebruiken. Dat is in negentig procent van de MTB-wedstrijden dus ook daadwerkelijk een mountainbike. Maar ik kan me wel voorstellen, dat je in Nederland met een cross-fiets meestal sneller bent.'' De Bever merkt op, dat de discussie over de bandenmaat en de identiteit van het mountainbiken nog altijd wordt gevoerd. ,,Om die combinatie van veldrijden en mountainbiken te voorkomen, zou de KNWU misschien in nationale wedstrijden beperkingen kunnen invoeren. Ik weet dat de Franse bond dat in eigen land ook bij BMX-wedstrijden doet. Maar ik geef toe dat het huidige UCI-reglement voor het mountainbiken wellicht teveel vrijheid biedt'', waarna De Bever verklaart te willen nadenken over voorstellen om in het mountainbiken het racestuur te verbieden en de bandenmaat vast te leggen. Immers, als er een minimale banddikte wordt omschreven, zal men niet meer met veldritwielen kunnen deelnemen aan een mountainbike-wedstrijd. ,,Maar nogmaals, de omstandigheden bepalen wat voor een soort MTB-fiets je gebruikt: een conventionele, een dubbelgeveerde of ééntje met 29inch-wielen.'' Weevers hoort de mening van De Bever met verbazing aan. ,,De oergedachte van het mountainbiken was om het simpel te houden. Je had één fiets en moest je banden zelf verwisselen als je lek reed. Straks heeft iedereen dus drie fietsen nodig, met diverse soorten wielen en banden. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?'' Kortom, het lijkt er dus op, dat de identiteit van het mountainbiken onder druk staat en dat vreemdgenoeg de eigen MTB-commissie van de UCI daar debet aan is, terwijl er vanuit het wereldje overwegend afkeurend wordt gereageerd. En de commercie? Nishiki, Be One en Gary Fisher zijn uiteraard voorstanders, al is het opmerkelijk dat het laatsgenoemde merk uitgerekend dit jaar, nu goeroe Gary Fisher himself zijn zin heeft gekregen, het aantal 29inch-mountainbikes in het gamma heeft verminderd. Begrijpt u nog, waar het nu in feite om te doen is? Wij ook niet. Tenzij de UCI de achterliggende, maar niet uitgesproken gedachte heeft, om van het veldrijden en mountainbiken één off-the-road-sport te willen maken...TECHNISCH REGLEMENT UCI1. Alle fietsen die gebruikt worden in iedere vorm van MTB- competities moeten worden aangedreven via menselijke kracht.2. Het gebruik van schroeven en spijkers in de banden van de fietsen is verboden.3. De fietsen mogen zowel voor als achter geen banden gebruiken die groter zijn dan 29inch.
© Marcel Slagmanhttp://www.wielerrevue.nl