Door Renze Lolkema: Maandag dook zijn naam op in een paar Franse kranten. Karl Zoetemelk werd zondag voor het eerst in zijn loopbaan kampioen mountainbike van Frankrijk. Zoetemelk? Is dat soms familie van? Ja! Karl Zoetemelk is het gewend dat hij aan zijn achternaam wordt herkend. Uiterlijk lijkt hij slechts een beetje op zijn vader, qua naam kan het niet missen. Vaak valt dan de naam van Joop. Logisch, vindt hij, zijn pa is een legende. Hij niet. Hij is skileraar. En sinds zondag Frans amateurkampioen mountainbike.
"Zodra ik ergens een wedstrijd rijd of mezelf voorstel als skileraar is de eerste vraag: bent u familie van? Zoetemelk is natuurlijk niet zo'n veel voorkomende naam. En in Frankrijk al helemaal niet. Ze hebben hier ook nog altijd moeite met het uitspreken van de naam."
Karl Zoetemelk zat gistermiddag op het terras van brasserie Speed Dinner in Gap, een stadje niet ver van het Tour de France-parkoers. In dat eetcafé hangt een foto van hem en de rest van zijn wielerploeg TGK. Het is de dag dat hij zijn zondag veroverde kampioenstrui aan de eigenaar komt aanbieden. Die is namelijk voorzitter van de club. Karl is daarvoor speciaal op de fiets gekomen. Even later prijkt de Franse tricolores boven de ingang. Daar overheen is de gouden plak gedrapeerd. "Het was een fantastische dag", vertelt hij. "Omdat het niveau van het mountainbiken in Frankrijk vrij hoog is."
Karl Zoetemelk werd 28 jaar geleden geboren in Meaux, een plaatsje net onder Parijs. Zijn ouders en zus Loetitia zijn daar blijven hangen, zelf woont hij samen met zijn vriendin in La Saulce, net boven Gap, temidden van de Alpentoppen. Nederland kent hij alleen van zijn logeerpartijen bij opa en oma in Rijpwetering, gewoond heeft hij er nooit. "Nederland is voor mij te vlak, haha. En ik kan geen Nederlands lezen en schrijven. Ik spreek het een beetje. Ik ben Fransman, maar in de Tour de France ben ik voor Rabobank. Ik houd van de manier waarop de ploeg rijdt. Altijd aanvallen. Een voorbeeld van hoe het hoort in deze sport."
Zijn vader is tegenwoordig ploegleider bij Rabobank. Maar niet in de Tour. "Dat hoeft voor hem niet", aldus Karl. "Veel te druk. Hij doet liever die kleine rondjes in Duitsland of Frankrijk. Of de Vuelta. Dat is niet zo'n circus. Ik kan dat begrijpen. Ik vind dat ook niets."
De naam Zoetemelk komt niet meer voor in het peloton in tegenstelling tot die van Merckx en Martinez, twee bekende Tour-namen. Axel en Miguel zijn nazaten van Eddy Merckx (vijf keer eindwinnaar) en Mariano Martinez (tweemaal etappewinnaar). "Toen ik begon met fietsen, droomde ik ook van de Tour", zegt Karl. "Ik heb geprobeerd prof te worden, heb drie keer de Ronde van de Toekomst gereden, maar ik ben er snel achtergekomen dat ik niet het talent van mijn vader heb. Op een gegeven moment moet je dat accepteren. Ik heb m'n best gedaan, maar het zat er niet in. Wel ben ik blij dat ik weet wat wielrennen is, waarom je zo hard moet trainen om te kunnen uitblinken. Als ik niet zou hebben gefietst, zou ik ook minder begrip hebben gehad voor de prestaties van mijn vader."
Opa en oma hebben de plakboeken van Joop bijgehouden. Karl: "Ze hebben zelfs dozen vol kranten en wielerrevues. Mijn vader zelf bewaart niets. Voor hem hoeft dat niet zo, dat leven in het verleden. Ik heb thuis wat videobanden van zijn Tour-zege in 1980 en van zijn wereldtitel in 1985. Ik was daar ook bij, hoewel ik me van de huldiging in Parijs niet meer zo veel kan herinneren."
Volgens Karl heeft hij qua doen en laten veel weg van zijn vader. "We zijn beiden kalm. Mijn moeder is veel drukker. M'n zus is ook rustig. Daarom zegt ook iedereen in de familie dat ik op m'n vader lijk. Dat zal dan wel."
Als wielrenner is hij altijd met senior vergeleken. "Er wordt ook altijd op me gelet omdat ik Zoetemelk heet. Dat stoort me niet, ik ben daar best trots op. Hij is een legende. Maar als ik een keer slecht rijd, wordt er altijd gezegd dat ik niet zo goed ben als hij. Dat vind ik vervelend. Mensen zouden moeten begrijpen dat je niet zomaar een legende overtreft. Anders zouden er heel veel legendes zijn."
Zo denkt Axel Merckx er ook over. In mei 2000 werd zijn eerste etappezege in de Ronde van Italië vergeleken met een prestatie van Eddy die exact 30 jaar eerder hetzelfde deed. "Luister, alles wat ik doe is 30 jaar na dato. Zo blijven we aan de gang. Mijn vader is mijn vader. Ik ben Axel. Aangenaam", aldus Merckx jr toen. En gisteren, toen Merckx derde werd op Les Deux-Alpes, werd er wederom een verband gelegd met de Belgische legende. "Ik ben geen vaderskindje. Mijn ouders hebben mij opgevoed om zelfstandig beslissingen te nemen. Dat doe ik dan ook."
Karl: "Ook ik ben niet jaloers op de prestaties van mijn vader. Natuurlijk droom ik nog, ik zou toch graag wielerprof worden. Maar als dat niet gaat, blijf ik gewoon skileraar. En 's zomers fietsen. Ik ben zo ook best gelukkig."
Copyright: Algemeen Dagblad
