(1)
Mijn eerste mountainbike kocht ik in mei 1989. In eerste instantie niet als mountainbike, maar als degelijke reisfiets. Niet meteen om op wereldreis te gaan, maar gewoon een sportieve fiets waar ik wat bagage aan kon hangen zonder dat alles de derde dag al kapot aan het gaan was.
Nu ging die eerste trip naar de Ardennen, waar we een paar dagen in een vakantiepark verbleven en waar een leuk paadje achterlangs het bos in liep... . De rest is historie!
Die Duell was omdat ik ook toen al van iets specialere dingen hield. Een standaard fiets met dezelfde Shimano 300EX groep zou 1.300 gulden kosten. De Duell was 300 gulden duurder, maar met de hand gemaakt en je kon ook de kleur nog kiezen! De framemaat werd 1 maat groter gekozen omdat ik er eigenlijk meer mee op de straat zou gaan fietsen. En er zaten dus geen noppenbanden op. Om die reden zaten de barends ook in het midden, voor de aerodynamica... . Op de foto (van de foto) zit een zilveren vork omdat de tweede reis naar Engeland ging, waar ik op een paaltje reed en de fietsenmaker op de hoek daar geen zwarte vork - zoals origineel - had.
Binnen een jaar de fiets helemaal omgebouwd met Deore XT en een strakke Accutrax voorvork, het virus had definitief toegeslagen.
Leuke anekdote is nog dat ik de fiets 2 jaar later verkocht aan Yo-Eddy (hier van het forum) en binnen een jaar met een gebroken frame terug kwam. Ik heb toen nog garantie geregeld en het frame kwam precies tegengesteld gespoten terug. Ik vermoed nog steeds dat het gewoon een nieuw frame was in plaats van dat er een nieuwe buis in gesoldeerd is, maar dat maakt niet meer uit. En vorig jaar kwam ik deze fiets dus tegen in het Mountainbike Museum in Arnhem.
Inmiddels dus heel wat fietsjes verder en toen ik vorig jaar het Vertigo-project van Suravida van Kermit overnam, toen speelde er al iets van een jubileum-uitvoering in mijn achterhoofd. Mei 2019 was dan ook een soort van streefdatum, maar een kunstenaar moet je niet opjutten.
(2)
Michiel zou dus een dubbel geveerde Project12 gaan bouwen en Kermit was degene die voor een zacht prijsje instapte. De eerste tekening toonde echter een veerkarakteristiek dat in de praktijk dramatisch zou gaan werken. Tegelijkertijd met mijn opmerking daar over was ook al contact gelegd met Ruben van RAAW, dus Michiel was al op het juiste spoor gezet. Wel kwam er een afspraak uit voort om alle voors en tegens even op een rij te zetten met zijn drieën (Kermit, Michiel en ik dus). Voor een rank en meer bewegelijk stalen frame is bijvoorbeeld een single pivot systeem minder geschikt omdat de achterkant meer zal bewegen. Maar voor lichtere rijders als Kermit is dat geen beperking. Of je voegt meer materiaal toe en gebruikt oversized buizen, zoals Herman de Biker dit doet. Een vierpuntsveersysteem zit zowel bij de trapas als hoger op de zitbuis vast en daarmee is de achterkant al stijver. Maar voor Kermit ging Michiel de gekozen single pivot uitwerken. Totdat Kermit afhaakte. En ik zijn plaats over nam. En we de eerdere aantekeningen weer naar boven haalden. Voor mijn lompere 85 kg zou het 'Kermit-ontwerp' niet gaan werken, dus Michiel moest weer terug naar de tekentafel. Het grappige was dat ik deze layout al wat langer in gedachten had en toen ik alle punten op een rij gezet had en een uitvoering schetste, zei Michiel: "Ah, een Swarf!" Tja, die kende ik eigenlijk niet echt, maar blijkbaar hadden die eenzelfde visie op een iets eerder moment gehad.
In de loop van de maanden in 2018 kwam Michiel met een steeds verder ge-update versie van de Vertigo, waarbij al snel bleek dat een rocker toch wel een uitdaging was. Een bekende van mij sprong in en zou 'even' wat maken. Dat viel toch tegen, want hoe we het ook wendden of keerden, het bleef vooral een duur ding. Wel gaf die bekende een goede richting aan voor het uiterlijk. Maar uiteindelijk is Michiel weer verder gegaan met het ontwerp en heeft het afgerond. Waarbij ten opzichte van het eerste prototype de rocker ook nu weer is aangepast, een maatje kleiner geworden om mooier bij de ranke buizen te passen.
Voor mij was vrij duidelijk dat dit mijn 'Nederland-fiets' zou moeten gaan worden. Simpel omdat de marathonbike aan vervanging toe was (die had ik al een jaar!). En omdat het beoogde ontwerp iets minder geschikt zou zijn als dikke trailbike. 29" zodat ik ook daar mee zou blijven rijden. De geometrie moest dus wendbaarder zijn, zonder dat ik het nerveuze op zou zoeken. Niet te steile balhoofdhoek dus en niet perse een erg korte achtervork. En een veerweg van pakweg 120 mm om dat kleine beetje reserve te hebben.
Cijfers:
-balhoofdhoek: 68°
-zitbuishoek: 75°
-achtervork: 440 mm
-reach: 445 mm
En een belangrijke:
-balhoofdbuis: 120 mm
Die laatste omdat ik vind dat die buizen absoluut niet overeen komen met wat in de praktijk gevraagd wordt. Bij een L zijn die buizen regelmatig 95-110 mm, wat leuk is als je een wedstrijdfiets op wilt bouwen, maar waar je een stapel spacers en een flinke riser nodig hebt om een beetje 'normaal' te zitten.
De reach is gebaseerd op een iets langere stuurpen, in mijn geval een 75 mm. Daarmee kun je - in combinatie met de balhoofdhoek - nog wat sturen met het stuur in plaats van dat je met je lichaam moet werken. Op de vlakkere parcoursen in Nederland zit je toch wat statischer op je fiets en ben je in bochten veel aan het trappen. Dan kun je niet altijd goed genoeg met je lichaam werken om optimaal door de bocht te gaan. Dit komt dus iets meer overeen met de ouderwetse geometrie dan met de moderne 'long and slack' die voor enduro's bedoeld is, maar ook zijn weg naar trailbikes heeft gevonden.Maar met zo een moderne geometrie ben je eigenlijk 'gedwongen' om altijd hard te werken.
(3)
Maar goed, dan belt Michiel: "probleempje bij het prototype: de achterband raakt het frame bij volledig inveren". Hmmm, daar gaat de zorgvuldig doordachte geometrie. De oplossing is een iets steilere zitbuishoek: 76,5°. Om de gewichtsverdeling nu in (mijn) balans te houden moet ook de reach groeien: 460 mm. Toch wat moderner en als grootste nadeel een langere wielbasis. Maar ook die zitbuishoek begint wel wat extreme vormen aan te nemen, dat is dus echt een probeersel... . Maar goed, nog steeds een doordacht probeersel.
De kleurstelling
Die was makkelijk. Rood met zwart. Alleen wat voor rood? Wat voor zwart? En eenzelfde verloop als op de Duell? Dezelfde gele decals? Het verloop van rood naar zwart wat wel heel erg eind jaren '80 en omdat in het frame ook een demper zou komen, zou het effect op de Vertigo ook heel anders uitvallen. Geen verlopende overgang dus. Modern metallic rood? Oei, ook mooi. Maar bij het zoeken naar voorbeelden kwam ik deze tegen:
Niet zomaar, maar ook een fiets die ik in bezit heb gehad. Dat zou dan een 24-jarig jubileum zijn. (Edit: fiets op de foto is trouwens niet de mijne geweest, heb daar zelf geen foto's van, maar was wel ongeveer zo afgemonteerd.)
Goed, gewoon rood en gewoon zwart dus. Staat gewoon strak klassiek, tijdloos.
De gele decals waren van tafel op het moment dat hier op het forum een strak Cane Creek 110 balhoofd langs kwam.
(4)
De overige onderdelen
Een mooi doordacht frame is leuk. Maar de rijeigenschappen staan grotendeels wel met de vering. En daar stel ik wel wat eisen aan. Soepel, erg soepel, dus dat de vering bij het minste of geringste reageert, zodat je altijd betrouwbare grip hebt. Daar voldoet tegenwoordig wel veel spul aan (hoewel het overgrote deel van de gebruikers die functionaliteit er volledig uit afstelt: te stugge vering...). Maar vering die ook mijn lompere rijstijl aan kan: ruigere lijnen, springen waar het kan (en de vering gebruiken om te landen), lomp door een kombocht, volledig kunnen vertrouwen op de vering als je flinke hobbels tegen komt (rock garden, worteltapijt, remknippen). Dan kom je op een compromis wat vooral het duurdere spul van de meeste merken aan kan, maar wel de verschillen gemaakt worden. Öhlins stond boven aan de lijst, maar Öhlins heeft momenteel weinig trail-gericht spul. Een Intend vork zou erg mooi zijn, maar Intend-geld ontbreekt momenteel even. DVO spreekt mij als merk erg aan en ook hun keuzes in afstelling passen behoorlijk bij mij. Alleen dat groen... .
SRAM 11 speed is een eenvoudige keuze. Shimano 11 speed haalt het niet in schakelkwaliteit en schakelgevoel. En meer dan 11 versnellingen zijn vooral zwaarder en in NL zeker niet nodig. Een XX1 achterderailleur en Gripshift lag al meer dan een jaar te wachten op een leuk project. Een draaischakelaar omdat die optie het beste en meest logisch werkt. Alleen bij ruiger gebruik af en toe wel eens per ongeluk wil schakelen. Maar voor dit project (...) perfect op zijn plek.
De crank lag ook al even klaar.
Alleen bleef daar de kleurstelling knagen. Zwart met een tintje rood past natuurlijk perfect. Maar historisch gezien klopte dat niet helemaal en op de oude foto's is de crank toch wel kleurbepalend in beeld.
Nu lag er in een doosje nog een andere crank op eigenlijk een volgend project te wachten. Maar dan zou die crank altijd nog wel weer om te zetten zijn of is voor dat project wel weer wat anders te verzinnen... . Nee, jullie mogen niet raden.
De remmen zijn ordinair van de BRG gejat. Daar zit al weer een poosje gewoon zwart spul op, omdat dat daarbij prima of zelfs beter kleurt. Maar ook hier ziet een setje zilveren remmen er historisch veel beter uit. Terwijl de remmen op de Duell zwart waren... . (Waar is de achterrem trouwens??)
Wielen was ook vrij snel duidelijk. Zilveren naven, spaken en nippels en zwarte velgen. Zoals het 'origineel'. Nu zijn zilveren naven niet zo heel makkelijk meer te krijgen als je het over goedkoper spul hebt. Maar wie heeft het over goedkoper spul?
Hope naven dus. Betrouwbaar, mooi en nu ook met stalen (Shimano) body. DT-Swiss dubbel butted spaken omdat de enige spaken in het zilver waren in de juiste lengte. Bij mijn hofleverancier dan specifiek. En RAD15 velgen. De Ozone30. Nog even gedacht over de 24 mm interne uitvoering, meer omdat ik in principe met 2.25 banden ga rijden. Maar na een keer een setje Wolfpack 2.25 banden op de 30 mm velg te hebben zien liggen was het duidelijk dat de bredere versie meer voordelen zou bieden (hoewel ik er met de Schwalbe Racing Ralph/Ray combi in 2.25 op 30 mm nog niet over uit ben. In dat geval zou ik misschien nog wel bij 24 mm blijven.De velg aan de achterkant is asymmetrisch geboord, een mogelijkheid die RAD15 wil bieden, maar die met Boost niet perse nodig is (hoewel het dan vrijwel gelijke spaakspanning geeft!) en die ook nog getest moet worden (profiel tordeert iets bij invlechten, maar dat doen de meeste asymmetrische profielen!!). Goed, ik ben dus 'slachtoffer'.
De banden waar ik mee ga rijden zijn in ieder geval de Wolfpacks. Tot nu toe alleen maar in 27,5" echt mee mogen rijden en dan is de Trail tot nu toe de enige optie. Maar wat korte ritjes op andere fietsen gaven de indicatie dat de andere types in hun klasse ook tot het allerbeste spul horen. Een super licht lopende Speed voor de achterkant dus. Die zou ook best redelijke grip aan de voorkant kunnen leveren. Maar redelijk doen we het niet voor. In ieder geval een Race aan de voorkant, maar ik heb ook nog een Cross en een Trail liggen om te proberen mocht de Race niet voldoen. Voor de foto's heb ik nog wat 'passenders' liggen... .
De geometrie is dus bedacht op een pakweg 75 mm stuurpen en laat ik nu toevallig een van de mooiste cross country pennen in die lengte hebben liggen: een Easton. Tegenwoordig een Race Face, de Turbine. Wel even nieuwe boutjes moeten monteren, want daar wordt blijkbaar op bezuinigd vanuit Easton/RF gezien de roest van die dingen. En een Thomson carbon stuur, omdat die ook nog lag te wachten tot er een passend project langs zou komen.
Wat dropper betreft zwierf in Huize TB nog een Crank Brothers Highline rond. 125 mm, maar wat de doorslag gaf was de zilveren ring op de pen. Breekt het geheel en kleurt beter bij de complete opbouw dan een geheel zwarte. En 125 mm is voor NL meer dan voldoende. Het enige probleem is dat de pen precies op zijn max uit het frame steekt. Net niet goed over nagedacht bij de maatvoering van het frame. En met mijn meest favoriete zadel kom ik eigenlijk bijna een cm te kort. Kans is dus groot dat er toch een ander in komt.
O ja, en dat balhoofd.
ik zelf zit nu op een 10de van de 30jaar 
en of ik 30jaar zou vol maken, zou betekenen dat ik met m'n 78e nog rond moeten rijden 
