Ik heb op dit moment drie wielen zelf gespaakt en ben nu met mijn vierde bezig maar ik wil een stapje verder. De eerste drie wielen hebben een zo goed als gelijke spaakspanning en hebben mijn gebruik overleefd. Ze zijn nog 'recht' en de spaakspanning is nog zo goed als gelijk aan toen ze net klaar waren.
Prima wielen dus maar ze zijn niet helemaal kaarsrecht. Er zitten toch nog kleine slagen in zowel axiaal als radiaal. Dat is toentertijd een bewuste keuze geweest aangezien een minimale slag te preferen is boven een ongelijke spaakspanning.
Maar dat moet dus beter kunnen. Veel lezen en zelfs YouTube hebben me de laatste handigheden niet kunnen leren. Waar ik tegenaan loop is het volgende;
- Vlechten, geen issue;
- Op initiele spanning brengen, geen issue met het juiste gereedschap (maar misschien zit daar toch ook de fout?);
- Daarna de grote slagen eruit halen, wel rekening houdend om de spanning in de spaken gelijkmatig te houden;
- Het wiel is dan min of meer recht (met zijdelingse afwijkingen tot een mm ongeveer, op het oog dus hang me er niet aan op);
- Tijdens de vorige stap houd ik ook al rekening met de uitlijning tov de naaf, deze moet natuurlijk in het midden staan en na deze stap staat hij ook bijna perfect in het midden;
Bovenstaande stappen gaan me 'gemakkelijk' af. Hierna krijg ik het moeilijk
1: Het is geen enkel probleem om het wiel zijdelings recht te krijgen, goed meten en tijd genoeg investeren;
2: Het is niet echt een probleem om het wiel zijdelings recht te krijgen met een gelijke spaakspanning aan 1 kant (DS kies ik dan voor), maar de NDS wijkt dan toch wel flink wat af.
3: Als ik dan de NDS ook gelijk wil trekken qua spanning is de DS weer afwijkend en zit zitten er weer zijdelingse slagen in, niet groot maar wel over een grotere afstand;
4: Hoogteverschillen krijg ik er niet goed uit. Ik kan de afwijking niet meten (geen meetklok, ik kan de schuifmaat er eens bijpakken), de afwijking is niet groot (op het oog 0,5mm max?) maar ik weet niet wat normaal is qua afwijking;
Aanvullend bij stap 3: als ik de NDS gelijk trek probeer ik rekening te houden met de DS. Dus als een spaak te strak staat aan NDS, compenseer ik dat niet alleen aan die spaak. Maar ook aan de tegenoverliggende DS-spaken en naastliggende NDS-spaken (uitvloeien, en soms is het spannen van een naastliggende spaak een betere oplossing dan het lossen van de te strakke spaak (meestal kunnen de naastliggende spaken wat meer spanning gebruiken en de te strakke spaak een tikkie minder)
Als laatste stip is het op spanning brengen van het wiel. Als je dat niet goed doet verklooi je toch alleen de uitlijning ten opzichte van de naaf? Er vanuit gaande dat je alle nippels aan 1 kant evenveel strakker zet?
Nippels draai ik tijdens de fine-tuning met kleine stapjes tegelijk (1/8 draai) en houd uiteraard rekening met het moment waarop je de nippel daadwerkelijk gaat draaien.
Waar doe ik iets niet goed? Waar moet ik secuurder aan de slag gaan en waar moet ik gewoon erg veel tijd in investeren?
Wielen spaken
- ThaSingleTrackMastah
- Moderator
- Berichten: 29978
- Lid geworden op: do 19 december 2002, 10:56
- Mijn mountainbike: Heeft een motortje
- Contacteer:
Kleinere stapjes?
Dus max 1/2 slag per keer. (bij correctie niet alleen de spaak/spaken waar de slinger zit 1/2 slag, maar ook de spaken ernaast 1/4 slag)
Afwisselend corrigeren op hoogteslag en zijdelingse slag, dus niet eerst helemaal kaarsrecht en dan pas de hoogteslag aanpakken.
(vanwege de ruwe ondergrond is de hoogteslag op een mtb iets minder belangrijk dan op de weg)
Wat betreft het centreren, DS eerst, dan de velg naar het midden trekken met de NDS. (bij het achterwiel, voorwiel juist andersom)
En dat natuurlijk ook niet in 1x.
Hoe meer ervaring je hebt, hoe groter de stappen kunnen worden, omdat je steeds beter aanvoelt wat te doen. Tot die tijd veel kleine stapjes/correcties.
Ook de tegenoverliggende spaken iets lossen, als je voelt dat de zaak te zwaar draait.
Zeker bij hoogteslagen is het belangrijk de spaken bij de “deuk” iets te lossen, terwijl je de spaken bij de “bult” juist iets strakker zet.
Waarschijnlijk precies wat je nu al doet, maar in kleinere stapjes en dan vaker in de rondte.
Na het invlechten draai ik alle nippels zo ver aan dat het draad net in de nippel is verdwenen, kan je voelen met je nagel.
Is in mijn ervaring een beter uitgangspunt dan aandraaien met een speciale schroevendraaier of bitje die uit de kop vd spaak schiet bij het aandraaien.
Verder gaat mijn voorkeur uit naar DT spaken omdat die exacter van lengte zijn (dus exactere uitgangspositie) dan bijv Sapim, waarbij ik toch wel eens 0,5mm afwijking contateerde.
Ook rekt Sapim meer tijdens opspannen en gebruik.
Ik moet hierbij wel toevoegen dat dit gebaseerd is uit ervaring in het verleden, dus wellicht is Sapim inmiddels beter
Dus max 1/2 slag per keer. (bij correctie niet alleen de spaak/spaken waar de slinger zit 1/2 slag, maar ook de spaken ernaast 1/4 slag)
Afwisselend corrigeren op hoogteslag en zijdelingse slag, dus niet eerst helemaal kaarsrecht en dan pas de hoogteslag aanpakken.
(vanwege de ruwe ondergrond is de hoogteslag op een mtb iets minder belangrijk dan op de weg)
Wat betreft het centreren, DS eerst, dan de velg naar het midden trekken met de NDS. (bij het achterwiel, voorwiel juist andersom)
En dat natuurlijk ook niet in 1x.
Hoe meer ervaring je hebt, hoe groter de stappen kunnen worden, omdat je steeds beter aanvoelt wat te doen. Tot die tijd veel kleine stapjes/correcties.
Ook de tegenoverliggende spaken iets lossen, als je voelt dat de zaak te zwaar draait.
Zeker bij hoogteslagen is het belangrijk de spaken bij de “deuk” iets te lossen, terwijl je de spaken bij de “bult” juist iets strakker zet.
Waarschijnlijk precies wat je nu al doet, maar in kleinere stapjes en dan vaker in de rondte.
Na het invlechten draai ik alle nippels zo ver aan dat het draad net in de nippel is verdwenen, kan je voelen met je nagel.
Is in mijn ervaring een beter uitgangspunt dan aandraaien met een speciale schroevendraaier of bitje die uit de kop vd spaak schiet bij het aandraaien.
Verder gaat mijn voorkeur uit naar DT spaken omdat die exacter van lengte zijn (dus exactere uitgangspositie) dan bijv Sapim, waarbij ik toch wel eens 0,5mm afwijking contateerde.
Ook rekt Sapim meer tijdens opspannen en gebruik.
Ik moet hierbij wel toevoegen dat dit gebaseerd is uit ervaring in het verleden, dus wellicht is Sapim inmiddels beter
Some days it's easy, some days it's a fight.
Disclaimer: Spellingscontrole vern#ukt mijn posts. Excuses voor vreemde woorden en afkortingen.
Disclaimer: Spellingscontrole vern#ukt mijn posts. Excuses voor vreemde woorden en afkortingen.
-
- Elite Mountainbiker
- Berichten: 5247
- Lid geworden op: za 15 september 2007, 00:20
- Mijn mountainbike: wil naar buiten
Wat TSTM meld...
Om een hoogteslag te voorkomen is het belangrijk om de spaken heeeeeel geleidelijk/gelijkmatig op spanning te zetten. Dus niet eerst alle spaken aan DS en dan aan NDS, maar eerst de buitenspaken DS, dan binnenspaken DS en dan de andere kant hetzelfde. Hierdoor span je ze om de 4 spaken aan. Ook niet te grote stappen. Dan is een hoogteslag eigenlijk bijna niet mogelijk.
Ciao,
Jan
Om een hoogteslag te voorkomen is het belangrijk om de spaken heeeeeel geleidelijk/gelijkmatig op spanning te zetten. Dus niet eerst alle spaken aan DS en dan aan NDS, maar eerst de buitenspaken DS, dan binnenspaken DS en dan de andere kant hetzelfde. Hierdoor span je ze om de 4 spaken aan. Ook niet te grote stappen. Dan is een hoogteslag eigenlijk bijna niet mogelijk.
Ciao,
Jan
Niemand dacht dat het zou kunnen lukken
Totdat er iemand langs kwam die dat niet wist....
Totdat er iemand langs kwam die dat niet wist....
Hoogteslag al heel vroeg aanpakken, eigenlijk nog voordat je echt spanning aan gaat brenen, dus eigenlijk meteen als de velg in het midden staat. En dan niet de volgende stap doen: het blijft een samenspel, dus steeds weer controleren en eventueel corrigeren!
Weg met de labrador onderdelen!
"Mountainbikers don't get old. They just go downhill"
"Mountainbikers don't get old. They just go downhill"
Eens met ThaSingleTrackmastah.
Heb ook als uitgangspunkt het draad net in de nippel, DT-spaken en als je de goede spaallengtes hebt is je uitgangspuinkt vaak al heel dicht bij het uiteindelijke resultaat. Het 'enige' wat rest is spaakspanning en fijntuning.
Dat laatste doet 'iedereen' anders, is in veel opzichten ervaring en in de loop van de tijd pas je je proces aan aan nieuwe ervaring en inzichten.
En, hoewel ik ook wel eens een wiel onderweg (lange tocht met bagage) heb gespaakt; een statief (meetklok?) doet wonderen voor je eindprodukt. Constante controlle over het resultaat.
Maar wat ik me wel afvraag is wat je verstaat onder ongelijke spaakspanning. Hoe ongelijk is ongelijk voor jou?
Heb ook als uitgangspunkt het draad net in de nippel, DT-spaken en als je de goede spaallengtes hebt is je uitgangspuinkt vaak al heel dicht bij het uiteindelijke resultaat. Het 'enige' wat rest is spaakspanning en fijntuning.
Dat laatste doet 'iedereen' anders, is in veel opzichten ervaring en in de loop van de tijd pas je je proces aan aan nieuwe ervaring en inzichten.
En, hoewel ik ook wel eens een wiel onderweg (lange tocht met bagage) heb gespaakt; een statief (meetklok?) doet wonderen voor je eindprodukt. Constante controlle over het resultaat.
Maar wat ik me wel afvraag is wat je verstaat onder ongelijke spaakspanning. Hoe ongelijk is ongelijk voor jou?
0,3 mm en binnen 5% gelijke spanning is een beetje de norm vorm voor een goed wiel. Alles beter is een uitdaging, ook voor een ervaren wielbouwer. Hangt ook een beetje af van de velg trouwens! 0,5 en 10% is echter goed genoeg om een betrouwbaar wiel te krijgen. En op de joint zit soms wel eens een spaak (of 2-3) die wat meer spanning nodig heeft.
Weg met de labrador onderdelen!
"Mountainbikers don't get old. They just go downhill"
"Mountainbikers don't get old. They just go downhill"
Zeer nuttige info, dat wordt erg gewaardeerd! Kleinere stappen zullen denk ik nodig zijn, ik moet gewoon meer secuur te werk gaan denk ik. Vaker links en rechts controleren/aanpassen in plaats van per kant op spanning brengen en dan af en toe de andere kant checken. De hoogteslag zal ik eerder aanpakken in het proces.
Maatchen: Ongelijke spanning is (vind ik) trouwens 10% volgens mijn meter. Maar dat is net acceptabel voor een beginner zo te lezen
Maatchen: Ongelijke spanning is (vind ik) trouwens 10% volgens mijn meter. Maar dat is net acceptabel voor een beginner zo te lezen
- ThaSingleTrackMastah
- Moderator
- Berichten: 29978
- Lid geworden op: do 19 december 2002, 10:56
- Mijn mountainbike: Heeft een motortje
- Contacteer:
Als je kleine stapjes neemt en afwisselend werkt, dan zal die 10% vanzelf omlaag gaan.
Komt goed, de basis is er, gewoon wat meer tijd nemen.
Komt goed, de basis is er, gewoon wat meer tijd nemen.
Some days it's easy, some days it's a fight.
Disclaimer: Spellingscontrole vern#ukt mijn posts. Excuses voor vreemde woorden en afkortingen.
Disclaimer: Spellingscontrole vern#ukt mijn posts. Excuses voor vreemde woorden en afkortingen.
- Vandenhakopdentakke
- All rounder
- Berichten: 65
- Lid geworden op: ma 15 mei 2017, 10:18
men pa heeft ver schillende setjes geknoopt
met een zelf gemaakte bok van ndf
uit het boek van rogier muson
staan tekeningen in hoe je die zelf moet make
alles op t gevoel gaat monster
je kan ook een bok en spaak spanning meter kopen
kost je zo een pr 100 balle
en voegt voor jan boerelulle fietser nix toe
met een zelf gemaakte bok van ndf
uit het boek van rogier muson
staan tekeningen in hoe je die zelf moet make
alles op t gevoel gaat monster
je kan ook een bok en spaak spanning meter kopen
kost je zo een pr 100 balle
en voegt voor jan boerelulle fietser nix toe
love is in the air time
- Prulleman
- Elite Mountainbiker
- Berichten: 1948
- Lid geworden op: ma 6 april 2009, 12:54
- Mijn mountainbike: Scott Spark 2022 RC Team Red
- Contacteer:
klopt, maar in die klasse ("jan boerelulle fietser") kan je beter ook gewoon een fabrieks setje kopen, dan ben je nog voordeliger uit.
Ik heb in een ver verleden (+/- 20 jaar geleden) ook wel eens een setje gespaakt. Jong en onbezonnen, gewoon aan de slag met een setje LX naven, mavic velgen en standaard spaken en nippels. Geen bok, geen spanningsmeter, geen documentatie, alleen een setje oude wielen om het patroon na te bouwen.
Wonderbaarlijk genoeg heb ik hier dus wel jaren zonder problemen mee gefietst, sterker nog, vorig jaar nog mee in de Ardennen geweest omdat mijn Cannondale stuk was.
Wil niet zeggen dat als ik nu flink wat geld zou stuk slaan op een nieuwe wielset en de moed bij elkaar kan sprokkelen om zelf te spaken dat ik het nu niet anders zou doen. Als ik nu voor ~600 euro (denk aan 240 naven, goede lichte spaken/nippels + brede lichte velgen) aan materiaal koop, dan ga ik die niet op gevoel in elkaar draaien. Dan heb je naar mijn idee 2 keuzes, laten bouwen, of wat gereedschap aanschaffen. Voor 1 keer ben je goedkoper uit om te laten bouwen.
Of het zin heeft om zoveel geld aan een wielset uit te geven, is een andere discussie, maar als je dat doet moet je het niet gaan verkloten door op gevoel te spaken, zeker als je geen ervaring hebt.
Ik heb in een ver verleden (+/- 20 jaar geleden) ook wel eens een setje gespaakt. Jong en onbezonnen, gewoon aan de slag met een setje LX naven, mavic velgen en standaard spaken en nippels. Geen bok, geen spanningsmeter, geen documentatie, alleen een setje oude wielen om het patroon na te bouwen.
Wonderbaarlijk genoeg heb ik hier dus wel jaren zonder problemen mee gefietst, sterker nog, vorig jaar nog mee in de Ardennen geweest omdat mijn Cannondale stuk was.
Wil niet zeggen dat als ik nu flink wat geld zou stuk slaan op een nieuwe wielset en de moed bij elkaar kan sprokkelen om zelf te spaken dat ik het nu niet anders zou doen. Als ik nu voor ~600 euro (denk aan 240 naven, goede lichte spaken/nippels + brede lichte velgen) aan materiaal koop, dan ga ik die niet op gevoel in elkaar draaien. Dan heb je naar mijn idee 2 keuzes, laten bouwen, of wat gereedschap aanschaffen. Voor 1 keer ben je goedkoper uit om te laten bouwen.
Of het zin heeft om zoveel geld aan een wielset uit te geven, is een andere discussie, maar als je dat doet moet je het niet gaan verkloten door op gevoel te spaken, zeker als je geen ervaring hebt.
- ThaSingleTrackMastah
- Moderator
- Berichten: 29978
- Lid geworden op: do 19 december 2002, 10:56
- Mijn mountainbike: Heeft een motortje
- Contacteer:
Maar nu gaan we wel een interessante kant op.
In plaats van over de hele linie duur materiaal te kopen, kan je ook lichte brede velgen kopen en doorsnee naven.
Middenklasse spaken er tussen vlechten en je hebt voor de helft van het geld een wielset die veel duurder aanvoelt.
Ben je van een wielbouwer afhankelijk, dan zou je deze oplossing niet snel kiezen, maar als je het toch zelf doet...
Of je ouderwetse velgen vervangen door moderne lichte brede velgen.
Of boost naafjes in je huidige wielset bouwen, omdat die verder nog prima is.
Als je de arbeid van een wielbouwer moet betalen beslis je al snel om “all the way” te gaan.
Een wielbouwer zal ook niet enthousiast worden van dit soort projecten.
Jij bespaard en hij mag het werk en de garantie leveren.
Maar als je het zelf doet
Het boek van Rodger Musson is handig. Als je zoek kan je vaak wel een oudere uitgave illegaal downloaden.
Als je betaald (wel zo netjes) mag je telkens de nieuwste versile downloaden bij de uitgever.
Dan kan je ook zo’n wielrichter bouwen mbv de beschrijving uit het boek.
Allemaal niet zo heel precies, maar goed zat, zeker voor een mtb.
In plaats van over de hele linie duur materiaal te kopen, kan je ook lichte brede velgen kopen en doorsnee naven.
Middenklasse spaken er tussen vlechten en je hebt voor de helft van het geld een wielset die veel duurder aanvoelt.
Ben je van een wielbouwer afhankelijk, dan zou je deze oplossing niet snel kiezen, maar als je het toch zelf doet...
Of je ouderwetse velgen vervangen door moderne lichte brede velgen.
Of boost naafjes in je huidige wielset bouwen, omdat die verder nog prima is.
Als je de arbeid van een wielbouwer moet betalen beslis je al snel om “all the way” te gaan.
Een wielbouwer zal ook niet enthousiast worden van dit soort projecten.
Jij bespaard en hij mag het werk en de garantie leveren.
Maar als je het zelf doet
Het boek van Rodger Musson is handig. Als je zoek kan je vaak wel een oudere uitgave illegaal downloaden.
Als je betaald (wel zo netjes) mag je telkens de nieuwste versile downloaden bij de uitgever.
Dan kan je ook zo’n wielrichter bouwen mbv de beschrijving uit het boek.
Allemaal niet zo heel precies, maar goed zat, zeker voor een mtb.
Laatst gewijzigd door ThaSingleTrackMastah op di 6 maart 2018, 17:34, 1 keer totaal gewijzigd.
Some days it's easy, some days it's a fight.
Disclaimer: Spellingscontrole vern#ukt mijn posts. Excuses voor vreemde woorden en afkortingen.
Disclaimer: Spellingscontrole vern#ukt mijn posts. Excuses voor vreemde woorden en afkortingen.
- Vandenhakopdentakke
- All rounder
- Berichten: 65
- Lid geworden op: ma 15 mei 2017, 10:18
ik heb een illegale oeps niet zo netjes van me
versie 5
er is nu versie 7
zit daar veel versgil in?
versie 5
er is nu versie 7
zit daar veel versgil in?
love is in the air time
- ThaSingleTrackMastah
- Moderator
- Berichten: 29978
- Lid geworden op: do 19 december 2002, 10:56
- Mijn mountainbike: Heeft een motortje
- Contacteer:
Geen idee.
Ik heb betaald, maar ben mn factuurnr kwijt dus kan niet meer upgraden.
Ik heb betaald, maar ben mn factuurnr kwijt dus kan niet meer upgraden.
Some days it's easy, some days it's a fight.
Disclaimer: Spellingscontrole vern#ukt mijn posts. Excuses voor vreemde woorden en afkortingen.
Disclaimer: Spellingscontrole vern#ukt mijn posts. Excuses voor vreemde woorden en afkortingen.
Ja, je moet het wiel nu heel anders opbouwen. Eigenlijk een soort van achterstevoren. En dan draai je het aan het einde gewoon om!Vandenhakopdentakke schreef:ik heb een illegale oeps niet zo netjes van me
versie 5
er is nu versie 7
zit daar veel versgil in?
Weg met de labrador onderdelen!
"Mountainbikers don't get old. They just go downhill"
"Mountainbikers don't get old. They just go downhill"
- Vandenhakopdentakke
- All rounder
- Berichten: 65
- Lid geworden op: ma 15 mei 2017, 10:18
haha
jij mag door voor de koelkast
zonder inhoud trouwens
die maak ik wel op
jij mag door voor de koelkast
zonder inhoud trouwens
die maak ik wel op
love is in the air time