Is steel echt zo reel?

[maverick76]

(voorwoord: ik weet dat kritische onderwerpen van mij voor sommigen hier op het forum als een rode doek op een stier werken dus aan deze leden zou ik willen vragen gewoon een onderwerp door te klikken)

Zoals niemand zal zijn ontgaan word de term "steel is real" al weer aardig wat jaar in de mtb scene om de oren geslingerd. Tegenwoordig zijn de stalen bikes vooral mainstream geworden en kom je er veel tegen. Natuurlijk helemaal niet verkeerd, maar is steel wel zo real?

Even voor alle duidelijkheid, ook ik ben en was een staal rijder. Zelf ben ik staal gaan rijden halverwege de vorige eeuw (90's) en dan praten we over merken als Marin, Scott en Specialized en zelfs een DeKerf. De Marin bezit ik nog en rij ik af en toe nog met plezier op.

Deze "oude" duurdere stalen rakkers hebben een bepaald comfort en gewicht dat ik niet meer echt terug voel in de hedendaagse stalen frames.

Natuurlijk weet iedereen dat staal word geloofd om zijn comfort en dat velen pretenderen dat het zo lekker rijd maar rijden de "Surly, Salsa, Kona's, Soma, Singular, SingleBe, etc etc wel zo comfortabel als men pretendeert? De hedendaagse stalen frames hebben veelal een vrij dikke diameter buis en ook niet erg dun (vergeleken vroegah.) Dit is uiteraard sterk maar verliest hierdoor wel een groot deel van zijn belangrijkste eigenschappen en wel comfort.

Zelf hebben ik van de "new skool" merken Surly, Singular, Genesis en Kona gehad en gereden en prima fietsen maar allen voelde vrij zwaar en stijf aan. (vooral Genesis, slow and heavy as fuck!!) Heel anders als mijn oudere stalen fietsen.

Nu besloot ik na ruim 15 jaar mijn vooroordeel over aluminium aan de wilgen te hangen en heb ik een klein jaar terug een aluminium Ghost Kato hardtail aangeschaft. And seriously ik voel in comfort geen ENKEL verschil en door het verschil aan gewicht (alleen al gemiddeld frame gewichts verschil van 800 gram) is de Ghost een heel wat sneller en speelser fietsje dan mijn stalen fietsen.

(note. Ik moet wel eerlijk zeggen dat ik een lichtgewicht ben (70kg) en dat een zwaardere rijder wellicht meer comfort ondervind van staal)

Dus ik heb het idee dat het "steel is real" concept met heel veel handen (merken) is aangepakt/gepromoot en dat de markt wellicht wat blind is geworden voor de werkelijke voordelen.

Nogmaals, mijn hart ligt bij staal door zijn slanke, eerlijke en oer uiterlijk. Maar als ik technisch terrein moet kloppen of/en moet klimmen dan kies ik nu altijd voor mijn "nimble" Kato alu hardtail.

Natuurlijk heeft staal voordelen tov van alu. (makkelijke reparatie, duurzaam en esthetisch fraai) maar maken deze eigenschappen je fietsplezier?

Your thoughts?

Graag wel eerlijke volwassen antwoorden over jou ervaringen en vizie in deze aub.

[suravida]

Tja...als ik dan weer het comfort vergelijk van mijn Marin uit '95 met mijn Cyclo uit 2013 is de Marin kan kneiterhard. Wellicht dat je eens een moderne fiets met hoogwaardiger staal moet proberen? (Ik heb ineens een enorm Deja vu...)

[Knakker29]

Mijn vorige Genesis (631) was een vrij stug frame, maar had ook dikke buizen. De el mariachi met cromoto vork vind ik wel weer erg comfortabel, is ook makkelijk te flexen. Hoe mijn stalen frames uit de jaren 90 reden kan ik me, ter vergelijking, echt niet meer herinneren. Persoonlijk vind ik stalen frames vaak mooier, en het is relatief goedkoop. Mijn el mar gaat nu het vierde jaar in (en hopelijk nog vele daarna...), ik wordt nog elke keer blij van dat fietsje, in dat opzicht heb ik er meer fietsplezier van. Ieder z'n ding, als je er maar blij van wordt, voor de een is dat staal, voor de ander carbon. En voor wat betreft "steel is real"... dat bekt gewoon lekker

[maverick76]

Ja er zal inderdaad wel een verschil zitten in hoogwaardige stalen frames en de frames die ik hierboven opnoemde. Ik moet zeker toegeven dat de DeKerf die ik had wel duidelijk merkbaar fijner en comfortabeler reed dan een big brand frame uit die tijd.

Helaas ben ik niet in de financiële gelegenheid om een hoogwaardig stalen frame te rijden/testen.

[suravida]

Ik heb nog een mooie Cyclo voor weinig te koop staan

[maverick76]

I know, maar niet voor zo weinig.

[suravida]

Dan heb ik denk ik het probleem van je stelling gevonden: Vroeger had je wel geld voor goed spul en nu niet meer. Zegt dus meer over jou dan over stalen frames.

[maverick76]

Ja, je hebt helemaal gelijk Suravida.

Nu weer ruimte voor andere leden aub.

[One Only]

Goeie vraag. Ik heb een On One Inbred gehad en die was alles behalve comfortabel! De SingleBe die ik nu heb vind ik erg comfortabel. De achterkant is van Dedacciai staal wat schijnbaar "zachter" is. Daarnaast is de achterste driehoek gemaakt met een kromming wat enige flex toelaat. Of dat minder comfortabel is dan de referentie die jij hebt vanuit het verleden is natuurlijk lastig vergelijken.

Lastig uit leggen hoe dat voelt maar duidelijk comfortabeler dan bv de Kona honzo al.

[owwwwk]

Dat staal mainstream is ben ik het iig absoluut niet mee eens. Juist niet zelfs. Vrijwel geen enkel groot merk heeft nog stalen fietsen. Instap is alu, rest is carbon. Het "grote publiek" koopt iig geen staal meer en als ik de gemiddelde LBS binnenloop dan hangt/staat er vrijwel niets van staal (enkele specialisten uitgesloten).

Wat betreft de eigenschappen: de gebruikte buizensoort icm frameconstructie is van grote invloed op comfort. Een frame van Columbus Max buizen is een stuk stugger dan de lichtere buizenset. Veel "fabrikanten" van custom stalen frames "spelen" met een mix van verschillende merken en soorten buizen om het frame optimaal aan te passen aan de berijder. De highend stalen frames (Dekerf, Cielo, etc.) zit veel handwerk in en dat kost geld. Bijvoorbeeld Ritchey met de P29, Salsa en Niner heb nog "redelijk" betaalbare stalen frames die ook lekker rijden

[Lars TB]

Je hebt 2 manieren van 'comfort': een slap frame en een dempend frame.

Een frame van vroeger met buizen met een kleine diameter was gewoon slap. In alle richtingen. Op hobbeltjes leverde dit behoorlijk comfort op. Maar eigenlijk viel dit pas op toen de eerste 'echte' aluminium fietsen op de markt kwamen, met oversized buizen. Die waren gewoon knalhard, in alle richtingen. Volgens mij is toen - pakweg 25 jaar terug - de 'mythe' ontstaan dat staal comfortabel was. Dat je op vlakke ondergrond de bocht uit zwabberde met staal was veel minder een thema.

En daarnaast heb je dus dunwandig materiaal. Hiermee worden kleine trillingen veel beter gedempt. Dit materiaal kwam ook bij staal pas pakweg 25 jaar geleden beschikbaar en zorgde dat staal nog iets langer mainstream bleef. De moderne frames hebben nu een grotere diameter en meer stijfheid, verticaal en horizontaal. Daarmee zitten ze op niveau met lichte aluminium frames en de gemiddelde carbon frames (pak de stijfheidsmetingen van diverse tijdschriften er maar bij). Op die manier - daadwerkelijk bewegen - maakt staal geen verschil meer. Maar als je dunwandig staal wilt hebben om comfort wat trillingen betreft te krijgen, dan ben je vrij duur uit en zeker bij de prijsaanbieders wordt er dus relatief dikwandig staal gebruikt. En dat dempt stukken minder.

De vraag blijft altijd wat je voelt en wat je daadwerkelijk merkt. In feite dempt en veert een dikke mountainbike band de meeste oneffenheden gewoon weg en kun je eigenlijk geen verschil voelen. Op een racefiets met 8 bar in een 23 mm bandje is het een ander verhaal. Maar toch merk je zeker iets als je een mooi frame rijdt. Of het dan staal is dat beter is... .

De allergrootste winst is dat het makkelijker te bewerken is en dat je er gewoon heel mooie dingen mee kunt maken. En als je het goed doet, doe je niet onder voor ander materiaal.

[maverick76]

Goede en duidelijke antwoorden en verklaringen. Vooral Lars TB zijn reactie klinkt heel logisch, zeker wat betreft de oudere en smallere buizen.
Zeker de manier waarop ik fiets is een "slap" frame helemaal geen nadeel en juist een voordeel.

[owwwwk]

Klopt deels wat Lars schrijft. Uit ervaring kan ik het meeste bevestigen.

De drang naar heel stijf ("nu") is wat mij betreft niet direct de beste keuze. Het is denk ik onmogelijk om een stalen frame te bouwen dat een acceptabel gewicht heeft én ook nog eens heel stijf is. Daarnaast ben ik van mening dat de meerderheid van de bikers zo'n knetterstijf frame echt niet nodig heeft en zelfs meer plezier zal hebben op een wat comfortabeler frame. Probleem is dan inderdaad om iets te vinden dat nog betaalbaar is.... Staal is iig niet beter (of slechter) maar geeft een andere ervaring.

Ik heb in ieder geval van alle gangbare materialen fietsen gehad. Begonnen op staal, vanaf 1988 de eerste drie fietsen. Er was toen niet veel anders en wat er in alu en ti te krijgen was had een waanzinnig prijskaartje. Rond 1991/1992 begon alu mainstream te worden en begon met name Giant te werken met carbon (de eerste Cadex). Daarna kocht ik mijn eerste alu frame: een Klein Pinnacle. Klein was toen een van de eersten die op "grotere" schaal alu frames maakte. Wanddiktes waren groot (6061 alu) en je moest aardig doorslaan om er een deuk in te krijgen. Wel stijf en vooral ook hard.

Na een winterse proefrit op een ongeveerde Klein Attitude, die met boxed vork , heel snel besloten om toch maar weer voor een stalen fiets te gaan. Zag er prachtig uit die Attitude maar verschrikkelijk om mee rijden over bevroren paden - keihard en nul comfort. Het werd dus een handgebouwde stalen canadees met fijne rijeigenschappen en een redelijk stijf maar toch comfortabel frame. De meneer in kwestie, Paul, is helaas gestopt met custom frames te bouwen en is inmiddels toch wel een legendarische naam.

In 1996 het volgende project: high-end staal. Onder andere op een Toad mogen rijden en daarna nog op een Ritchey Plexus. Toad zal de meesten weinig zeggen maar die was icm mijn gewicht, toen 85KG, over de grens. Te slap en niet mee te rijden - zwabberde alle kanten op. De Ritchey Plexus was iets beter maar niet voldoende. Het werd toch weer iets van de eerder genoemde meneer. Vooral via de telefoon afstemming gedaan wat ik wilde en frame is uit diverse buizen opgebouwd. Fantastische fiets waarop ik jaren met plezier heb gereden.

Daarna volgde een hele serie fietsen. Veel alu, een beetje staal (oa van dezelfde meneer), ti en tegenwoordig ook carbon.

Ik ben nu toch weer met een stalen 29'er frame bezig. Ook dit keer weer van een kleine US framebouwer die (oa) op basis van TrueTemper Platinum OX mooie frames maakt waarbij ook rekening wordt gehouden met de berijder en het soort gebruik.

Dit zal mijn eerste stalen 29'er worden waar ik zonder twijfel ook met plezier op zal rijden. Hierbij zal de grotere wielmaat en de moderne geometrie vermoedelijk een veel groter merkbare impact hebben dan de keuze voor staal.

[MonkeyRider]

Vergeleken met mijn huidige Mango Point AR gravel/cx in alu met carbon vork was mijn stalen OnOne Kaffenback knalhard en oncomfortabel. Beiden vergelijkbaar afgebouwd, wielset en banden. Beiden "low-budget" rond 300€ frameset. Ook in het vergelijk tussen de wat duurdere alu Pinnacle Arkose en stalen Jamis Renegade gravel/cx wint de alu carbon-vork combi het van de staal carbon-vork combi in comfort (demping) bij vergelijkbare afbouw en gebruik. In het laatste vergelijk hebben beide frames full-carbon vorken.

Ik kan dus wel bevestigen dat in de goedkopere frames aluminium een forse inhaalslag heeft gemaakt tov 15-20 jr geleden. Ik merk dat ook als ik mijn 1999 Musing alu racer met 1" carbon vork vergelijk met de 2016 alu-carbon "endurance" Mango point R. De eerste knetterhard, de laatste een stuk dempender met dezelfde wielset. Beiden "low budget" .

Blijft wel dat wielset, bandenspanning en velgbreedte vlgs mij nog steeds de meeste invloed hebben. Een 28mm dure raceband op inw 19mm velgen en 4-5 bar rijdt totaal anders als een 23mm budget bandje op 14mm en 8 bar.
Met 2.4 - 3.0" banden en inw 19-30mm inwendige velgen gecombineerd met (tubeless) drukken tussen 0.7 en 2.0 bar icm verende voorvorken heb je op een mountainbike zo veel opties, dat framemateriaal er volgens mij nauwelijks toe doet.

Blijft dat ik (ook goedkoop) staal wel vaak mooier vind en meer "heb" met merken die het toepassen. Op de weg en licht offroad vind ik een kg lichter en wat meer comfortabel frame merkbaar lekkerder rijden. Op de mtb maakt mij die kg verschil (in combinatie met veel zwaardere wielsets/banden) me niet zoveel uit en rijd ik "pisbakken" stalen bikes

[maverick76]

oowwk* dat nieuwe project klinkt wel weer heel goed! Welke framebouwer hebben we het hier over? En als men inderdaad een bijna carbon achtige manier van werken toepast in een stalen frame. Dus dat voor elke buis word gekeken naar de eigenschappen van dit staal en die toepast op de plekken wat het er toe doet. Dan krijg je wel een mooi frame ja. Alleen dat prijskaartje he, maar dat is zo te lezen naar je bike verleden niet zo'n probleem, haha.

Monkey* ja die banden weer he. Voor mij met mij lagere gewicht vind ik een kilo meer of minder gewicht in het terrein toch best wel van belang merk ik nu.